Menu Zamknij

spacer
co włocławek zawdzięcza wiśle?

CO WŁOCŁAWEK ZAWDZIĘCZA WIŚLE – TOMASZ WĄSIK – 2020

Ujście Zgłowiączki do Wisły. Miejsce związane z wydarzeniami insurekcji kościuszkowskiej 1794 r. W dniu 22 sierpnia powstańczy oddział kasztelana brzesko-kujawskiego Dionizego Mniewskiego, przy wydatnym udziale duchowieństwa kapituły włocławskiej oraz mieszczan, zdobył 13 pruskich statków z transportem uzbrojenia. Zaopatrzenie to było przeznaczone dla oddziałów oblegających Warszawę. Sukces ten spowodował odstąpienie armii pruskiej od oblężenia stolicy.

 Pałac biskupi. Historyczna rezydencja biskupów kujawskich (włocławskich), usytuowana na miejscu dawnego wczesnośredniowiecznego grodu, a następnie zamku, wzniesionego ok. połowy XIV w. Wielokrotnie przebudowywany, obecną klasycystyczną formę otrzymał w 1925 r., po odbudowie ze zniszczeń z 1920 r.

Most im. Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Stała przeprawa przez Wisłę opracowana w latach 1933-1934 w Biurze Konstrukcyjnym Wydziału Budowy i Utrzymania Dróg Kołowych Ministerstwa Komunikacji, pod kierunkiem dr inż. Andrzeja Pszenickiego. Oficjalne rozpoczęcie budowy nastąpiło 12 października 1934 r. Uroczyste otwarcie mostu miało miejsce 25 września 1937 r., w obecności jego patrona – marsz. Edwarda Rydza-Śmigłego. W trakcie Wojny Obronnej 1939 r. miejsce walk oddziału rzecznego Polskiej Marynarki Wojennej.

Kamienica przy ulicy Bednarskiej. Piętrowy dom wzniesiony w latach 1902-1903, w miejscu dwóch drewnianych spichrzy, które istniały zapewne jeszcze przed 1800 r. W licu budynku (od strony ul. Bednarskiej) znajdują się wmurowane ciosy kamienne, będące reliktami romańskiej katedry zbudowanej ok. 1222 r. Świątynia ta została zniszczona przez Krzyżaków 23 kwietnia 1329 r., w trakcie działań wojennych I Wielkiej Wojny z Zakonem (1327–1343).

Bulwary im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Pierwszy projekt bulwaru we Włocławku autorstwa budowniczego rządowego Aniceta Czakiego powstał w 1839 r., ale nie zyskał on aprobaty władz miasta. Do realizacji wykorzystano projekt Ignacego Chmielewskiego, który został przedłożony do zatwierdzenia władzom Królestwa Polskiego w dniu 6 lutego 1843 r. Kierownictwo techniczne robót powierzono inspektorowi komunikacji lądowej i wodnej ppłk Tomaszowi Urbańskiemu. Do prac przystąpiono wiosną 1844 r., jednak niespodziewana powódź i niefachowość wykonawcy przerwała je, niszcząc to co dotychczas wykonano. Ostatecznie inwestycja została ukończona w 1846 r. Wielokrotnie remontowane i przebudowywane stały się na okres blisko 100 lat jednym z najruchliwszych miejsc w mieście. Uregulowane nadbrzeże służyło statkom i barkom za bezpieczne miejsce przeładunku towarów. Stały tu embarkadery pasażerskiej żeglugi parowej, a w sezonie cumowała przystań Włocławskiego Towarzystwa Wioślarskiego. Bulwary były też miejscem doniosłych uroczystości i dramatycznych wydarzeń w najnowszej historii miasta. Obecnie teren spacerów i rekreacji włocławian.

Kościół farny p.w. św. Jana Chrzciciela. Późnogotycka budowla wzniesiona z czerwonej cegły w 1538 r., z wieżą dobudowaną w 1580 r. i apsydą z 1622 r. Na kościele znajduje się tablica pamiątkowa umieszczona z okazji 100. rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki, cegły z datami (1745 i 1758) odnoszącymi się do poziomu wylewów Wisły oraz pociski artyleryjskie z walk o Włocławek w sierpniu 1920 r.

Czarny Spichrz, ul. Piwna 4. Drewniany, dwukondygnacyjny spichrz o konstrukcji zrębowej, zbudowany na przełomie XVIII i XIX wieku. W 1814 stał się własnością otwierajacej się właśnie Fabryki Cykorii Ferdynanda Bohma. Służył jako magazyn do 1980. Obecnie własność miasta.

Zabytki kultury ewangelickiej we Włocławku - widok współczesny

Projekt Plan Części Miasta Włocławka z oznaczeniem Projektowanego Bulwarku, wyk.: Ignacy Chmielewski, Warszawa, 1843 r. Zbiory Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.

oprac. dokumentalne: Tomasz Wąsik oprac. projektowe: Fundacja Ari Ari autorzy zdjęć: Robert Feter, zdjęcia archiwalne: archiwum Fundacji Ari Ari

Sponsorzy:

Spacer pt. Co Włocławek zawdzięcza Wiśle jest propozycją wędrówki nadwiślańskim szlakiem rozwoju miasta. Wisła, jako najstarsza i najważniejsza włocławska „autostrada” umożliwiła rozwój gospodarczy, wpływając na dzisiejszy krajobraz. 

Historia nadwiślańskiego Włocławka to jednak nie tylko historia gospodarcza. To tutaj odbyły się najważniejsze starcia bitwy w 1920. Tu siedzibę założył biskup włocławski. Przez wieki Włocławek rozwijał się „twarzą do rzeki” 

Trasa: Stary Rynek – Bulwary nad Wisłą – Brzeska – Bednarska
– Gdańska – Piwna

Punkty na trasie spaceru: Kościół farny p.w. św. Jana Chrzciciela
– Bulwary im. Marszałka Piłsudskiego – Most im. Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego – Pałac Biskupi – Ujście Zgłowiączki – pozostałości katedry romańskiej – Czarny Spichrz

Szlak nadwiślański - pocztówki

Fotografia lotnicza Włocławka, wyk.: N.N., Włocławek, ok. 1924-1925 r. Zbiory Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.
Projekt Plan Części Miasta Włocławka z oznaczeniem Projektowanego Bulwarku, wyk.: Ignacy Chmielewski, Warszawa, 1843 r. Zbiory Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.

Trasa spaceru na pocztówce

Widok zniszczonego pałacu biskupiego

Widok zniszczonego pałacu biskupiego – ujęcie od strony wjazdu na most przez Wisłę na ul. Gdańskiej, wyk.: Tadeusz Kuligowski, Włocławek po 19 sierpnia 1920 r. Zbiory Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.

Malowidło ścienne Panorama Włocławka i zawody wioślarskie na Wiśle

Wykonano w ramach projektu: